تجلی نقش خورشید خانم در قالی ایران
نویسندگان
چکیده مقاله:
قالی ایرانی همواره تجلی‌گاه نقوش متعددی است. هر یک از این نقوش، به‌گونه‌ای از ابراز احساسات هنرمند طراح و یا بافنده بهره جسته و از زندگی اجتماعی، اعمال آیینی و تمایلات فرهنگی آنان تأثیر گرفته و ازاین‌رو حامل مفاهیم کثیری همانند بهشت عدن، جاودانگی، خیر و شر است. در میان نقوش متنوع، نگاره خورشید خانم که قدمتی دیرینه دارد، از نگاره‌های رایج در قالی است که در فرم‌های شکسته، گردان و در نقاط گوناگون جلوه‌گری می‌کند و توسط بسیاری از بافندگان روستایی، عشایری و یا شهری مورداستفاده قرار می‌گیرد. لذا در پژوهش حاضر، چرایی کاربرد نقش‌مایه موسوم به خورشید خانم در قالی ایرانی به‌عنوان مهم‌ترین هدف موردبررسی قرار می‌گیرد. بدین‌جهت در راستای پاسخگویی به سؤال مذکور، ابتدا به بررسی و تبیین جایگاه خورشید و زن که دو عنصر تلفیقی در نگاره موردبحث است، طی ادوار گوناگون پیش و پس از اسلام در فرهنگ ایرانی پرداخته می‌شود. سپس با بررسی مفاهیم نقش مذکور، جایگاه آن در قالی و معانی حاکم بر آن و تأثیرپذیری آن از مناطق گوناگون موردتوجه قرار می‌گیرد. نتایج بررسی‌ها مبین آن است، نقش‌مایه خورشید خانم علاوه بر کاربرد تزئینی و فیگوراتیو در قالی، از مفاهیم معنوی و نمادین، نظیر الوهیت پروردگار، اقتدار، تعالی و نشانه‌هایی از او اشاره دارد. روش تحقیق در مقاله حاضر توصیفی و تحلیل محتوا بوده و گردآوری اطلاعات علاوه بر شیوه میدانی، به‌صورت کتابخانه‌ای نیز انجام‌گرفته است.
منابع مشابه
تجلی نمادها در قالی ارمنی‌باف ایران
ارمنی‌باف در فرش‌شناسی ایران قالی ایرانی است که از زمان سکونت ارمنیان در ایرانِ عهد صفوی به‌دست ایرانیان ارمنی، در مناطقی از ایران، با حفظ ویژگی‌های اصیل قالی ایرانی، و متأثر از فرهنگ قالی‌بافی ارمنستانِ قدیم، بافته می‌شد. از مشترکات قالی ایرانی و ارمنی می‌توان به نقوشی خاص اشاره کرد که گاه، «نگاره‌های معنادار» یا «نماد» نامیده شده‌اند. قالی ارمنی‌باف نمادهایی دارد: از نماد «آب و اژدها» گرفته تا ...
متن کاملتجلی نمادها در قالی ارمنی باف ایران
ارمنی باف در فرش شناسی ایران قالی ایرانی است که از زمان سکونت ارمنیان در ایرانِ عهد صفوی به دست ایرانیان ارمنی، در مناطقی از ایران، با حفظ ویژگی های اصیل قالی ایرانی، و متأثر از فرهنگ قالی بافی ارمنستانِ قدیم، بافته می شد. از مشترکات قالی ایرانی و ارمنی می توان به نقوشی خاص اشاره کرد که گاه، «نگاره های معنادار» یا «نماد» نامیده شده اند. قالی ارمنی باف نمادهایی دارد: از نماد «آب و اژدها» گرفته تا ...
متن کاملتجلی اسماء الحسنی در قالی های محرابی عصر صفوی
Iranian carpets as a manifestation of Persian art, due to the capabilities of Islamic art, have been a context for epiphany of this art doctrine. Mehrabi carpets of the Golden Age of Persian carpet-waving arts, Safavid era, can br regarded as the flagship model in the manifestations of this art. These carpets often were woven with religious functions and to fulfill religious obligations. Korani...
متن کاملتجلی فرش و قالی در ادبیات کودک ایران بررسی موردی : سفر به شهر سلیمان
This study discusses the manifestation of carpets in children’s literature. Since carpets are one of the universal symbols of Iranian art and culture, scholars and educators should attempt to institutionalize this art and craft as a cultural issue in the society. Obviously, such a movement must begin from childhood and use methods and models based on children’s interests. A story is...
متن کاملتجلی نماد گردونه خورشید «مهرانه» در قالی‌های ایل قشقایی
Fars is one of the most important areas in kilim rugs and carpet production in Iran. Among the important reasons for variety and multiplicity of kilim rugs in Fars era, is the fact that here Turks and Fars people live together. This article has focused on the motif of Swastika or Broken Cross (Mehraneh in Persian) in these hands-knitted products. This paper aims to study the symbolic language o...
متن کاملبررسی نقش خورشید بر سفالینه های ایران
سفال به عنوان نخستین کتاب مصور بشر، از دیرباز بستری بوده برای نمایش احساس و بیان اندیشه های انسان. پایداری و ماندگاری فرهنگی این نقوش دیرپا بر بستر سفالینه هایی از هزاره های پیشین تا روزگاران پس از اسلام نمادی است از امتداد فرهنگ قوم ایرانی و ره آوردی برای هنرمندان امروز که آرمانشان ماندگاری واحیای آن تأثیرات مثبت و کارآیی است که درگذشته بدان رسیده اند. از میان این نقوش آنچه بیش از همه به چشم...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره 1
صفحات 55- 66
تاریخ انتشار 2016-03-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023